Үөһээ Бүлүүгэ бэс ыйыгар Арассыыйа Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин ыйааҕынан биллэриллибит РФ норуоттарын култуурунай нэһилиэстибэлэрин сылын чэрчилэринэн уонна Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылыгар аналлаах, үбүлүөйдээх «Олоҥхо ыһыаҕа – Үс Саха удьуордаах Үөһээ Бүлүүгэ» диэн Олоҥхо ыһыаҕа ыытыллыаҕа. Улууска култуура эйгэтигэр билиҥҥи уустук кэмҥэ үлэ-хамнас хайдах баран иһэрин туһунан улуустааҕы култуура уонна духуобунас департаменын салайааччыта Сардаана Петровалыын сэһэргэстибит:
— Биһиги улуус дьоно-сэргэтэ Олоҥхо ыһыаҕар бэлэмнэниибит күн-түүн тэтимирэн иһэр. Бу ыһыахха биир сүрүн түгэнинэн- ЮНЕСКО шедеврдэрин фестивалын арыллыыта манна буолуохтаах диэн этэ. Ол аата бу тэрээһин Аан дойду таһымыгар ыытыллыахтаах диэн былааннанар. Ол эрэн, балаһыанньа хайдаҕыттан көстөн иһиэҕэ.
Бу күннэргэ «ХV Олоҥхо ыһыаҕа Үөһээ Бүлүүгэ: ийэ тыл, үйэлээх үгэс, уопсастыба” диэн билим-методическай өрөспүүбүлүкэтээҕи кэмпириэнсийэни ыыттыбыт. Кэмпириэнсийэ үрдүк таһымнаахтык, киэҥ далааһыннаахтык ыытылынна. Дириҥ ис хоһоонноох кэпсэтиилэр бардылар, маастар-кылаастар буоллулар, кэскиллээх резолюциялар ылылыннылар.
Бүгүҥҥү туругунан, Олоҥхо ыһыаҕын тутуулара тэтимнээхтик бара тураллар. Улуус үрдүнэн 22 сынньалаҥ кииннээхпит, 20 бибилэтиэкэ ситимнээхпит, оҕо бибилэтиэкэлээхпит.Үс түмэл, ол иһигэр улуус киинигэр устуоруйа уонна этнография, Кэнтиккэ Чап уустарын, Намҥа П.Н. Тобуруокап түмэллэрэ айымньылаахтык үлэлии олороллор.
Улуус киинигэр Оҕо искусство оскуолалаахпыт. Бу оскуола филиаллара Кэнтиккэ уруһуй уонна «Кылыһах” оҕо норуодунай фольклорнай ансаамбыла, Олоҥхо оскуолата, Намҥа үҥкүү филиаллара үлэлииллэр.
Кэнтиккэ, Ороһуга, Оҥхойго, Мэйиккэ аныгылыы технологиянан тутуллубут саҥа, тупсаҕай көрүҥнээх культурнай- спортивнай комплекстар үлэлииллэр. Нэһилиэнньэ култуура, спорт кэрэ эйгэтигэр күргүөмнээхтик кыттыһаллар, умсугуйан туран дьарыктаналлар. Успуорт саалаларыгар дьаһалталара өйөөннөр уонна араас бырагыраамаларга кыттаннар, спортивнай тренажердары ылан нэһилиэнньэ бары араҥатын хабан туран дьарыктыыллар. Сынньалаҥ кииннэрин тутуулара салгыы ыытыллаллар. Намҥа, Быракааҥҥа, Харбалаахха культурнай-спортивнай комплекстар тутулла тураллар, Кырыкыйга эмиэ тутуу саҕаланна.
Улууска 70 миэстэлээх киновер үлэлиир. Нэһилиэнньэ оҕотуттан кырдьаҕаһыгар диэри көхтөөхтүк сылдьаллар.
Түөрт норуодунай тыйаатырдаахпыт. Боотулууга Ольга Григорьева аатынан, Ороһуга Дмитрий Иванов аатынан норуодунай тыйаатырдар, Балаҕаннаахха көр-күлүү, Үөһээ Бүлүү киинигэр Олоҥхо тыйаатырдара туспа суоллаах-иистээх дьоһуннаахтык, айымньылаахтык үлэлии олороллор.
Ону таһынан Николай Хобусаров салайыытынан саха национальнай инструменнарын норуодунай оркестра, «Тобуруокап сиэннэрэ» диэн саха национальнай инструменнарын ансаамбыла бааллар.
Улуус үрдүнэн 341 уопсастыбаннай түмсүүлэр уонна куруһуоктар култуура эйгэтин иһинэн таһаарыылаахтык үлэлии олороллор, улуус, өрөспүүбүлүкэ, арассыыйа ыытар бары тэрээһиннэригэр көхтөөхтүк кытталлар. Быйыл Олоҥхобут ыһыаҕа чугаһаан, хаһааҥҥытааҕар да күүскэ, түмсүүлээхтик үлэлии олороллор.
Улууспут дьоно-сэргэтэ бары биир киһи курдук биир санаанан, биир тыынынан биир өйгө-санааҕа кэлэн култуура эйгэтигэр кэскиллээҕи кэҥэтиһэ, уйгулааҕы оҥорсо сылдьарбыт олус үчүгэй.
Подробнее: https://xn—-8sbafahlaethmnm0a1cxay7b3m.xn--p1ai/article/49833